Β-glukany co to takiego?
Jest to polisacharyd zaliczany do rozpuszczalnej frakcji błonnika pokarmowego, który naturalnie występuje np. w płatkach owsianych, grzybach, drożdżach. Ze względu na udokumentowany korzystny wpływ na zdrowie jest on uznany za składnik żywności funkcjonalnej.
β-glukany o wiązaniach β-(1,3-) i β-(1,4-), pochodzące głównie ze zbóż, mają korzystny wpływ na:
- redukcję stężenia cholesterolu we krwi,
- hiperglikemię,
- hiperinsulinemię,
- masę ciała.
Β-glukan z owsa i grzybów może obniżać stężenie glukozy we krwi po doustnym podaniu. Wykazano również, że ten pierwszy (z owsa) znacznie obniża glikemię poposiłkową. β-glukan można również uznać za składnik obniżający apetyt i redukujący ilość spożywanego pokarmu.
Zdaniem Lange (2010), włączenie w dietę minimum 3 g β-glukanu/dzień powoduje redukcję stężenia cholesterolu całkowitego we krwi o 2% oraz frakcji LDL o ok. 5%, co z kolei może zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca o ok. 10%. Dlatego tak wiele uwagi poświęca się tworzeniu żywności funkcjonalnej, mogącej wykazywać takie działanie.
β–glukany izolowane z grzybów znane są jako czynniki stymulujące układ odpornościowy, wykazujące działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwalergiczne (działanie ochronie przed infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi i patogenami, a także przed progresją komórek rakowych).
Za korzystny wpływ β-glukanu na pracę jelit może być odpowiedzialnych kilka mechanizmów. Większość z nich skupia się na jego fermentacji w okrężnicy. Oprócz wzrostu masy stolca wpływa on na ruchliwość przewodu pokarmowego i konsystencję mas kałowych, zmniejsza też czas pasażu jelitowego i zwiększa częstotliwość defekacji. Ponadto, podwyższa zawartość całkowitą wody w stolcu, czyniąc go bardziej miękkim, zwiększając komfort jelitowy.
Potencjalny mechanizm korzystnego wpływu beta-glukanów zbożowych na przebieg nieswoistych zapaleń jelit jest związany z ich właściwościami przeciwzapalnymi i immunomodulującymi, które zostały opisane wcześniej. Podczas aktywnej fazy nieswoistych zapaleń jelit obserwuje się podwyższony poziom cytokin prozapalnych, będących mediatorami stanu zapalnego, zarówno w ścianie jelit, jak i w osoczu krwi osób chorych. Beta-glukany oddziałując na receptory znajdujące się na komórkach układu immunologicznego, takich jak limfocyty czy makrofagi, powodują zmniejszenie syntezy tych mediatorów stanu zapalnego przez wspomniane komórki.
Niestety obserwuję się w ostatnich latach wzrost zachorowań na nieswoiste zapalenia jelit w krajach rozwijających się oraz związany z tym wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory jelit. Stres, przetworzone, pozbawione składników jedzenie, używki, leki wpływają niekorzystnie na prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego.
Justyna
Źródła:
https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2013/2/BR%202-2013%20-%20s.%20162-170.pdf
http://kosmos.icm.edu.pl/PDF/2017/379.pdf
Po przeczytaniu artykułu sprawdź nasze inne wpisy: